شیطان و آرزوها (قرآن)شیطان با وسوسه و وعده‌های دروغ در آروزهای عده‌ای از انسان‌ها تأثیرگذار است. در این مقاله آیات مرتبط با شیطان و آرزوها معرفی می‌شوند. ۱ - تأثیر شیطان در آرزوهای انسانشیطان در آرزوهای انسان تأثیرگذار است. ۱.۱ - تغییر دین خداتغيير دین خدا، بر اثر آرزوهاى القا شده از سوى شیطان: «... و لأمنّينّهم و لأمرنّهم فليبتّكنّ ءاذان الأنعم و لأمرنّهم فليغيّرنّ خلق اللَّه ...؛... و به آرزوها سرگرم مي‌سازم و به آنها دستور مي‌دهم كه (اعمال خرافي انجام دهند و) گوش چهارپايان را بشكافند و آفرينش (پاك) خدائي را تغيير دهند، (فطرت توحيد را به شرك بيالايند) ....» امام باقر علیه‌السلام «خلق‌اللَّه» را دين معنا كرده است. ۱.۲ - تغییر در آفرینش طبیعیتغيير در آفرینش طبيعى موجودات با انگيزه‌هاى خرافى، از آثار آرزوهاى القا شده به وسيله شيطان: ... و لأمنّينّهم و لأمرنّهم فليبتّكنّ ءاذان الأنعم و لأمرنّهم فليغيّرنّ خلق اللَّه و من يتخذ الشيطان ولياً فقد خسر خسراناً مبيناً؛... و به آرزوها سرگرم مي‌سازم و به آنها دستور مي‌دهم كه (اعمال خرافي انجام دهند و) گوش چهارپايان را بشكافند و آفرينش (پاك) خدائي را تغيير دهند، (فطرت توحيد را به شرك بيالايند) و آنها كه شيطان را به جاي خدا ولي خود برگزينند زيان آشكاري كرده اند.» از تقديم جمله «لأمنّينّهم» (در آنها آرزو القا مى‌كنم)، بر «لأمرنّهم» (به آنها دستور مى‌دهم)، مى‌توان استفاده كرد كه شيطان، ابتدا انسان را به آرزوهاى توخالى وا مى‌دارد؛ سپس اوامر خويش را جهت تغيير ناروا در آفرينش القا مى‌كند. ۱.۳ - برانگيختن آرزوهاى پوچوعدههای دروغين شيطان، زمينه برانگيختن آرزوهاى پوچ در انسان: «يعدهم و يمنّيهم و ما يعدهم الشيطن إلّاغرورا؛شيطان به آنها وعده‌ها(ي دروغين) ميدهد و به آرزوها سرگرم ميسازد و جز فریب و نیرنگ به آنها وعده نمي‌دهد.» ۲ - دشمنی با آرزوهای انبیاآرزوهاى انبیا (در هدایت مردم)، مورد عناد و دشمنی شيطان: «و ما أرسلنا من قبلك من رسول و لا نبىّ إلّاإذا تمنّى ألقى الشيطن فى أمنيّته ...؛ما هيچ رسول و پيامبري را پيش از تو نفرستاديم مگر اينكه هر گاه آرزو مي‌كرد (و طرحي براي پيش برد اهداف الهي خود مي‌ريخت) شيطان القائاتي در آن مي‌كرد، اما خداوند القائات شيطان را از ميان مي‌برد....» «القى الشيطان فى امنيته» به اين معنا است كه انبيا، آرزوى روى آوردن مردم را به دين دارند و شيطان با وسوسه، مردم را از آن باز مى‌دارد. ۳ - انتخاب گزینشی شیطانگزينش گروهى از مردم از سوى شيطان و اسیر آرزوهاى پوچ كردن آنها: «... و قال لاتخذنّ من عبادك نصيبا مفروضا• و لأضلّنّهم و لأمنّينّهم ... و من يتّخذ الشيطن وليّا من دون اللَّه فقد خسر خسرانا مبينا؛... و او گفته است كه از بندگان تو سهم معيني خواهم گرفت.و آنها را گمراه ميكنم و به آرزوها سرگرم مي‌سازم... و آنها كه شيطان را به جاي خدا ولي خود برگزينند زيان آشكاري كرده اند.» ۴ - پانویس۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، ج۱، ص۲۶۱، برگرفته از مقاله «شیطان و آرزوها» |